A Deputación acaba de sumar un novo e valiosísimo legado ao seu particular catálogo de doazóns. Neste caso, foron os propietarios do Pazo dá Buzaca, en Moraña, os que acordaron ceder en depósito de forma temporal ao organismo provincial os seus fondos documentais, que abarcan desde o ano 1455 ao 1972 e entre os que destaca, como apuntou onte Rafael Louzán, abundantísima información de carácter genealógico e económico dos séculos XVII, XVIII e XIX.
O arquivo, que doa o actual propietario, Enrique Varela Paz, está composto de 838 grupos de documentos, entre os que incluso figuran receitas de cociña. A maiores, trátase de documentación de gran utilidade para o estudo de foros, vínculos, capellanías e outros aspectos da vida económica das áreas de Caldas, Moraña, Barro, Cuntis e Vilagarcía, sobre os que tiña influencia o pazo.
O Servizo de Patrimonio Documental e Bibliográfico xa realizara no seu día o tratamento técnico e o inventariado desta colección, así como a súa dixitalización. En total, deu lugar a 35.524 imaxes, con documentos genealógicos e heráldicos, árbores genealógicos e probas de nobreza; documentos patrimoniais, como vendas, permutas, testamentos ou dotes; inventarios de bens; cobros de rendas; planos ou documentos sobre nomeamentos, preitos e poderes así como libros, fotografías ou o catastro do Marqués da Enseada.
A Deputación destaca así mesmo que parte destes fondos tamén son de interese para o estudo da administración e da política provincial e nacional, xa que varios membros da familia Varela ocuparon cargos relevantes en política. É o caso de Lorenzo Varela Sarmiento, deputado provincial por Caldas na primeira lexislatura da Deputación, e membro da Comisión de Armamento e Defensa creada a partir das Guerras Carlistas, así como deputado nas Cortes entre 1847 e 1850.
O seu curmán, Benito Espinosa Varela, do Pazo de Cascaxide (Deza) foi elixido senador en 1837, aínda que renunciou, e en 1846 converteuse en deputado. E Diego López Ballesteros, propietario do Pazo dá Golpelleira (Vilagarcía) chegou a presidir o Congreso entre 1862 e 1863.
Louzán destacou que esta nova cesión en depósito «é unha mostra máis da confianza que inspira a Diputación á hora de conservar o patrimonio documental e cultural da provincia». Con ela son xa 23 os conxuntos documentais de carácter especial que custodia o Servizo de Patrimonio Documental, 10 deles privados. Entre eles o dos Marqueses de Leis, a colección Augusto Bárcena ou a da familia Caamaño.
Entre os documentos hai desde probas de nobreza a receitas de cociña
NOTICIAS DE BARRO 